Ρίτα Σεγκάτο: «Το γκρέμισμα της πατριαρχικής τάξης πραγμάτων κάνει ορατό τον κίνδυνο κατάρρευσης όλων των εξουσιαστικών σχέσεων».

Η αργεντινή ανθρωπολόγος και συγγραφέας Ρίτα Λάουρα Σεγκάτο είναι από τις σπουδαιότερες εν ζωή φεμινίστριες στη Λατινική Αμερική.

Τα έργα της ενέπνευσαν τις Χιλιανές Las Tesis  στη γνωστή τους περφόρμανς «Ένας βιαστής στο δρόμο σου», ενώ ιδιαίτερο αντίκτυπο έχει προκαλέσει η δημοσίευση της έρευνάς της που βασίστηκε σε συνεντεύξεις με καταδικασμένους για εγκλήματα έμφυλης βίας. Χωρίς να εγκαταλείπει ποτέ τη δράση στους δρόμους, η Σεγκάτο έχει εισαγάγει νέες έννοιες στον λατινοαμερικάνικο φεμινιστικό λόγο, όπως η «εντολή της αρρενωπότητας», η «παιδαγωγία της βαναυσότητας», κ.ά. Στην παρακάτω συνέντευξη μιλάει για τη σχέση της αρρενωπότητας με τη βία, για τον φασισμό ως πολιτική της μνησικακίας και για το μέλλον των φεμινισμών.

Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στην αρρενωπότητα και τον βιασμό;

Πιστεύω ότι ο βιασμός κρύβει έναν θεμελιώδη παράγοντα της επικρατούσας πατριαρχικής τάξης πραγμάτων. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο βιασμός δεν είναι ένα έγκλημα σαν οποιοδήποτε άλλο. Απομακρύνεται από αυτήν την εικόνα του άντρα ως πεινασμένου λύκου που βιάζει επειδή δεν μπορεί να ελέγξει τον εαυτό του, καθώς και από την εικόνα του άντρα-κλέφτη που κλέβει το σεξ από την γυναίκα. Ο βιασμός δεν είναι ένα σεξουαλικό έγκλημα, είναι μάλλον ένα εκφραστικό έγκλημα που εκφράζεται με ένα σεξουαλικό μέσο. Με την πράξη του βιασμού λέγονται δύο πράγματα: ένα στη γυναίκα και ένα στους άλλους άντρες.

«Η αρρενωπότητα είναι εύθραυστη, επειδή δομείται ως η βίαιη επίδειξη ισχύος για τα μάτια των άλλων αντρών».

Στην γυναίκα στέλνεται το μήνυμα ενός ηθικού μαθήματος: η γυναίκα είναι ύποπτη ως ανήθικη από τις απαρχές του χρόνου και ο βιασμός την τιμωρεί ως ανυπάκουη. Στους άλλους άντρες ο βιασμός στέλνει ένα μήνυμα ισχύος. Η αρρενωπότητα, για να διατηρηθεί, πρέπει να επιβεβαιώνεται από τους αρσενικούς συνομιλητές και, γι ’αυτόν τον λόγο, έχει την ανάγκη να επιδεικνύεται. Η περίπτωση της Λα Μανάδα (1) εμφανίζεται εδώ ως ένα παράδειγμα αρσενικής συνομιλίας. Διαμέσου μιας ομαδικής πράξης αναδύεται μία δομή πατριαρχικής τάξης, μια δομή που προστάζει να θυσιαστεί ένα θύμα στον βωμό της κατασκευής της αρρενωπότητας των κακοποιητών του. Κι εδώ, στον βιασμό, φαίνεται ότι η αρρενωπότητα είναι εύθραυστη, επειδή δομείται ως η βίαιη επίδειξη ισχύος για τα μάτια των άλλων αντρών. Είναι η απεγνωσμένη αναζήτηση επιβεβαίωσης. Είναι ξεκάθαρο στην περίπτωση της Λα Μανάδα αυτό. Γι’ αυτό βιντεοσκοπούν, γι’ αυτό μοιράζονται το βίντεο. Είναι μια ναρκισσιστική αρσενική απόλαυση που αποκαλύπτει μία αδελφότητα, στην οποία, όσοι αξιώνουν να λέγονται άντρες, χρειάζεται να λάβουν αυτόν τον τίτλο από τη ματιά των άλλων αντρών.

Η υπόθεση της Λα Μανάδα, λέξη που σημαίνει «η αγέλη», αναφέρεται στα γεγονότα γύρω από τον ομαδικό βιασμό μιας δεκαοκτάχρονης το 2016, κατά τη διάρκεια των εορτασμών του Σαν Φερμίν στην Παμπλόνα της Ισπανία. Ιδιαίτερο αποτροπιασμό προκάλεσε το ότι κάποιοι από τους πέντε βιαστές δημοσιοποίησαν στα κοινωνικά δίκτυα βίντεο και φωτογραφίες από τον βιασμό.

Στην Ισπανία από την περίπτωση της Λα Μανάδα και μετά έχουν σημειωθεί 135 περιπτώσεις ομαδικών βιασμών, 43 μόνο το 2019. Σε τί οφείλεται αυτή η επιδημία;

Δεν μ’ αρέσει ο όρος επιδημία γι’ αυτό το φαινόμενο. Η επιδημία είναι κάτι αυτόματο και αφαιρεί τον συλλογισμό. Προτιμώ να χρησιμοποιώ των όρο μίμηση. Η ερώτηση εδώ είναι, γιατί αυτή η μίμηση του ομαδικού βιασμού;

Καθώς αυτό που αποκαλύπτεται όταν μιλάμε για βιασμό είναι μια δομή, είναι πολύ εύκολο αυτή η δομή να αντιγραφεί. Η περίπτωση της Λα Μανάδα γίνεται αντικείμενο αντιγραφής επειδή, αν και οι βιασμοί κατακρίνονται και καταδικάζονται, συνεχίζουν να εμφανίζονται ως ένα θέαμα ισχύος. Και αυτό το θέαμα διέπει την αρρενωπότητα, πάνω απ’ όλα αυτήν των νέων, οι οποίοι ακόμα δεν έχουν καταφέρει να δοκιμάσουν την κυριαρχία τους πάνω στη ζωή, την ισχύ τους. Σ’ αυτό το θέαμα, η επιβεβαίωση της ισχύος εμφανίζεται σαν μια αρσενική γιορτή στο φαινόμενο του ομαδικού βιασμού και αυτό την κάνει να είναι μεταδοτική. Είναι πολύ εύκολο να τύχει αντιγραφής και μίμησης, όταν οι βιαστές εμφανίζονται στα μέσα ενημέρωσης ως ισχυροί άντρες. Και σ’ αυτό έχουν μεγάλη ευθύνη τα μέσα.

Και γιατί αυξάνονται τώρα οι βιασμοί;

Η αύξηση των βιασμών έχει επίσης να κάνει με το ότι η ζωή έχει γίνει πιο επισφαλής. Εάν υπάρχουν ολοένα και περισσότερες δυσκολίες στο να επιδείξει κανείς οικονομική, ηθική ή διανοητική ισχύ, μια και τα αφεντικά του κόσμου είναι ολοένα και λιγότερα, ο άντρας ζει αυτήν την επισφάλεια σαν έναν ευνουχισμό: δεν έχει τρόπο επιβεβαίωσης. Η εντολή της αρρενωπότητας λέει στους άντρες ότι πρέπει να ιδιοποιηθούν κάτι, πρέπει να είναι κάτοχοι. Το γεγονός ότι η θέση των αντρών έχει γίνει πιο επισφαλής, θέτει υπό αμφισβήτηση την ισχύ της. Ως εκ τούτου, απομένει μόνο η βία – σεξουαλική, φυσική, πολεμική – για να αποκαταστήσει τη θέση των αντρών.

Μιλώντας για τους άντρες, ισχυρίζεσαι ότι η αρρενωπότητα συνοδεύεται πάντα από ένα στοιχείο αδιαφάνειας για την ίδια. Ο άντρας δεν είναι στοχαστικός ως προς την αρρενωπότητά του. Πώς επηρεάζει αυτό τη θέση του στον κόσμο;

Στη δουλειά που πραγματοποίησα για περισσότερο από δέκα χρόνια με βιαστές, κατάλαβα ότι ο βιασμός πολλές φορές δεν είναι μια πράξη κατανοητή από τον ίδιο τον βιαστή. Ο βιαστής τις περισσότερες φορές δεν καταλάβαινε την ίδια του την πράξη. Εκεί αντιλήφθηκα ότι η αρρενωπότητα είναι αδιαφανής για την ίδια, ότι συνήθως δεν υπάρχει ένας στοχασμός ούτε περιγράψιμη ορθολογικότητα πίσω από πολλές πράξεις των αντρών. Δρουν με τρόπο αυτόματο για να επανακάμψουν από την υποβάθμιση της θέσης τους. Σήμερα υπάρχει μια υποβάθμιση της θέσης όλων μας. Το θέμα είναι ότι, οι γυναίκες αυτήν την υποβάθμιση δεν την αισθανόμαστε με τον ίδιο τρόπο με τους άντρες. Οι άντρες πρέπει να αναπληρώσουν αυτήν τη θέση, εξ’ού και η επιδίωξη για επίδειξη ισχύος. Πρέπει να δείξουμε στους άντρες ότι το να εκφράζουν την ισχύ μέσω της βίας, είναι σημάδι αδυναμίας. Ο άντρας που καταφεύγει στη βία, είναι ένας εύθραυστος άντρας. Ακριβώς αυτό που θέλει να επιδείξει ως ισχύ, είναι αδυναμία.

Αυτό το μήνυμα όταν το επικοινωνώ, το λαμβάνουν αμέσως, καταλαβαίνουν τί θέλω να πω πολύ γρήγορα. Κι αυτό συμβαίνει επειδή οι άντρες υποφέρουν έντονα. Επιθυμούν να κατασκευάσουν μια διαφορετική αρρενωπότητα. Επειδή, στην αναζήτηση της ισχύος μέσω της βίας, ο άντρας καταστρέφεται, εκφυλίζεται. Σκοτώνει, αλλά επίσης πεθαίνει. Πλήττεται ο ίδιος, γι’ αυτό και δεν είναι ποτέ ευχαριστημένος.

«Η ιστορία της αρρενωπότητας θα αλλάξει από τους άντρες που αντιλαμβάνονται και κατανοούν ότι υποφέρουν».

Ποια διέξοδος απομένει λοιπόν για τους άντρες;

Πιστεύω ότι η ιστορία της αρρενωπότητας θα αλλάξει από τους άντρες που αντιλαμβάνονται και κατανοούν ότι υποφέρουν. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να έρθουν οι άντρες να βοηθήσουν τις γυναίκες. Είμαστε οι γυναίκες εκείνες που συνδράμουμε τους άντρες για να αντιληφθούν πόση ζημιά τους κάνει η εντολή της αρρενωπότητας και πόσο μπορεί να είναι προς το συμφέρον των ίδιων, το να χτίσουν νέα μοντέλα αρρενωπότητας. Δε χρειαζόμαστε σταθερά και ιδεατά μοντέλα στα οποία πρέπει να φτάσουμε, επειδή τα προκατασκευασμένα μοντέλα πάντα μπορούν να καταλήξουν να είναι αυταρχικά. Αλλά πρέπει επίσης, να δώσουμε πολλή προσοχή στους πιο νεαρούς.

Σε σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τα οποία επισκέφτηκα πρόσφατα, υπάρχουν πολλά αγόρια που κάνουν μια τεράστια προσπάθεια προκειμένου να μην ακολουθήσουν την κατεύθυνση του νεαρού «μάτσο». Κάνουν μια τεράστια προσπάθεια και νομίζω ότι από το σημείο αυτό, είναι που κάποιος μπορεί να αυτοπροσδιοριστεί χωρίς αυτήν την εντολή της αρρενωπότητας.

Η αρρενωπότητα αλλάζει αλλά, εάν κάθε αλλαγή εγκαινιάζει μια διαδικασία κρίσης, αυτή η κρίση μπορεί επίσης να κεφαλαιοποιηθεί από αντιδραστικές δυνάμεις. Τι πιστεύεις σχετικά με την αρσενική αναδίπλωση προς συντηρητικές θέσεις;

Πιστεύω ότι η αντίδραση ανταποκρίνεται σε μια ατζέντα. Πολλοί άντρες που καταφεύγουν εκεί, προσελκύονται από την αντιδραστική ατζέντα όλων εκείνων που αντιλαμβάνονται ότι η αποδόμηση της εντολής της πατριαρχίας και το γκρέμισμα της πατριαρχικής τάξης πραγμάτων, κάνουν ορατό τον κίνδυνο κατάρρευσης όλων των εξουσιαστικών σχέσεων.

«Εξ’ ορισμού η φασιστική ψήφος είναι μια ψήφος που χαρακτηρίζει τα άτομα με μνησικακία».

Εδώ κάνει την εμφάνισή του ο φασισμός για να κεφαλαιοποιήσει αυτήν την αναδίπλωση. Κι αυτό, επειδή εξ’ ορισμού η φασιστική ψήφος είναι μια ψήφος που χαρακτηρίζει τα άτομα με μνησικακία. Και υπάρχουν διάφορα είδη μνησικακίας. Υπάρχουν άτομα που νιώθουν ότι δεν έχουν λάβει τον απαραίτητο σεβασμό ή την απαραίτητη εκτίμηση. Ο φασισμός είναι μια στρατηγική. Μέσω της κατάδειξης ενός κοινού εχθρού, καταφέρνει να κατασκευάσει ένα μαζικό κοπάδι συμμάχων. Ο φασισμός είναι μια πολιτική του εχθρού. Όλες οι πολιτικές της μνησικακίας, που πιάνουν τόπο, όσο περισσότερο ευρεία είναι η δυσαρέσκεια, ψάχνουν έναν κοινό εχθρό. Οι μετανάστες και οι γυναίκες, υπό αυτήν την έννοια, είναι ένας εύκολος στόχος. Ο νέος φονταμενταλισμός αρχίζει να ξαναβλέπει τη γυναίκα όπως στην εποχή των μαγισσών. Κι αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επανεμφανίζεται μια πολιτική πατριαρχία, μια τάξη πραγμάτων που στη συνέχεια ενδύεται έναν θρησκευτικό λόγο, έναν ηθικό λόγο, κλπ. Αλλά κατά βάθος, είναι μια πολιτική τάξη πραγμάτων κυριαρχίας. Η πατριαρχία είναι λειτουργική για την τάξη των αφεντικών. Αυτή η πατριαρχία λέει ότι η γυναίκα πρέπει να καθυποταχθεί και την δαιμονοποιεί.

Ο φεμινισμός λοιπόν σημαδεύει στην αληθινή καρδιά της πατριαρχικής δομής που υποστηρίζει την παρούσα τάξη πραγμάτων;

Βεβαίως! Κι αυτό η εξουσία το γνωρίζει! Η εξουσία καταλαβαίνει ότι ο φεμινισμός που δεν επιδιώκει την εξουσία, μπορεί να αποσταθεροποιήσει τα πάντα. Γι’ αυτό και πρέπει να είμαστε προσεκτικ@ με έναν φεμινισμό που είναι πατριαρχικός, που αποσκοπεί στην εξουσία.

Αναφέρεσαι στον φιλελεύθερο φεμινισμό;

Ναι, αλλά όχι μόνο. Και σε κάποιους ριζοσπαστικούς φεμινισμούς. Ο φεμινισμός τείνει να διαλύσει την εξουσία, επειδή τη διανέμει. Ο φεμινισμός αναζητά ένα μοντέλο δεσμών, όπου η αμοιβαιότητα είναι μία από τις κεντρικές αξίες. Αλλά μερικές ομάδες θέλουν να υπάρχει μια μοναδική φεμινιστική αλήθεια και να καταπνίγονται οι υπόλοιπες. Η προσπάθεια να παρουσιάζονται σαν πρωτοπορία είναι πολύ άσχημη. Επειδή, ένα από τα χαρακτηριστικά της φεμινιστικής πρακτικότητας είναι ότι είναι πραγματιστική, δεν είναι κάθετη ούτε δογματική. Έτσι, βλέπουμε να υπάρχουν ομάδες που αυτοαποκαλούνται φεμινιστικές αλλά συμπεριφέρονται με πατριαρχικό τρόπο, προσπαθώντας να πάρουν την εξουσία με έναν τρόπο πατριαρχικό.

Γι’ αυτό πιστεύω στο “Let it be” των Beatles, ας αφήσουμε τον χρόνο να δράσει εντός μας. Ας εγκαταλείψουμε την ουτοπική οπτική που ορίζει τον δρόμο που πρέπει να διατρέξουμε, ως προκαθορισμένο ξεκάθαρο στόχο. Αυτή η οπτική ρέπει προς τον αυταρχισμό.

«Το Me Too απευθύνεται στο Κράτος, το Ni Una Menos απευθύνεται στην ίδια την κοινωνία».

Στην Ισπανία αυτή η συζήτηση που αντιμετωπίζουν διάφοροι φεμινισμοί, επικεντρώνεται στον ρόλο των γυναικών τρανς, στις σεξεργάτριες και τις μαύρες γυναίκες. Τί γνώμη έχεις σχετικά με αυτό;

Εν τέλει η συζήτηση είναι, εάν οι γυναίκες που έχουν άλλα σώματα μπορούν ή όχι να βρίσκονται στις διαδηλώσεις του κινήματος. Αυτό στην Αργεντινή επηρέασε πολύ το κίνημα Ni Una Menos (Ούτε Μία Λιγότερη). Μέχρι που σχεδόν απείλησε να το διαλύσει. Το ζήτημα του εάν μπορεί να υπάρξει στο κίνημα άλλο σώμα, μη γυναικείο. Μου βγαίνει και πάλι το “Let it be”. Πρέπει να το αφήσουμε να συμβεί. Δεν μπορούμε να προλάβουμε τα κακά που μπορεί να συμβούν, εάν εμφανιστούν άλλα σώματα στον φεμινισμό. Ας δούμε σταδιακά τι θα συμβεί. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε τη διαφορά ανάμεσα στο κίνημα Me Too και στο κίνημα Ni Una Menos στην Αργεντινή. Δεν έχουν καμία σχέση το ένα με το άλλο. Το Me Too είναι πολύ πιο μικρό, πολύ πιο περιστασιακό, έχει άλλη δομή και αναφέρεται σε άλλη ιστορία της χώρας. Το Me Too απευθύνεται στο Κράτος, το Ni Una Menos απευθύνεται στην ίδια την κοινωνία. Δεν ζητάει τίποτα από το Κράτος, προβληματίζεται σχετικά με την περίοδο αλλαγής της κοινωνίας. Κάτι εντελώς διαφορετικό.

Το Me Too προέρχεται από τον βορειοαμερικανικό φεμινισμό. Έναν φεμινισμό που, πλην λίγων εξαιρέσεων, εγώ αποκαλώ «προσκυνηματικό», είναι ο φεμινισμός των πουριτανών ιδρυτριών. Είναι ένας πουριτανικός φεμινισμός! Για παράδειγμα, τα παιδιά μου πήγαν σ’ ένα σχολείο στις Ηνωμένες Πολιτείες και αυτό το σχολείο είχε μια επιγραφή στους τοίχους που έλεγε: “No PDA”: όχι Δημόσιες Εκδηλώσεις Στοργής. Να μην δείχνεις πράξεις στοργής! Αυτό δεν το θέλω ποτέ στη ζωή μου. Και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικές απέναντι στην πουριτανική οδό. Σε κάποιους φεμινισμούς διαπράττεται ένα μεγάλο λάθος: είναι αναγκαίο οι νέοι και οι νέες μας να μπορούν να διαπραγματεύονται την επιθυμία τους πρόσωπο με πρόσωπο, σώμα με σώμα. Το να παραδώσουμε στο Κράτος ή στους άλλους την επιθυμία μας είναι πολύ σοβαρό λάθος… Πρέπει να μπορώ να σου πω «μ’ αρέσεις» κι εσύ να μπορείς να μου πεις «μ’ αρέσεις», ας το διαπραγματευθούμε, χωρίς παρεξήγηση. Υπάρχει αυτήν τη στιγμή μια πίεση να παραδώσουμε σε μια ξένη οντότητα τη διαπραγμάτευση της επιθυμίας μας. Κι αυτό δεν πρέπει να συμβεί.

Ο φεμινισμός έχει προκύψει μέσα από πρακτικές που παρατείνονται στον χρόνο, παραδόσεις συνεργασίας, οριζόντιων σχέσεων και απόλυτου πλουραλισμού. Και θα έπρεπε να κοιτάζουμε προς τη στιγμή στην οποία δεν θα υπάρχει πρωτοπορία, δεν θα υπάρχει μια ηγεμονία ενός τομέα που καθοδηγεί τους υπόλοιπους.

«Η απαγόρευση της πορνείας δεν εξαλείφει το πρόβλημα, μάλλον προσκαλεί σε ακόμα μεγαλύτερη παρανομία».

Πώς αντιλαμβανόμαστε, για παράδειγμα, την πρόταση για την απαγόρευση της πορνείας; Είναι κάτι ακραία αυταρχικό. Δε νομίζω ότι χωράνε τέτοιοι αυταρχισμοί στο φεμινιστικό κίνημα. Η πολιτική διάσταση της γυναίκας έγκειται στο να απελευθερώνει, όχι στο να απαγορεύει. Εννοείται ότι η πορνεία και το πορνείο είναι ένα από τα μεγαλύτερα σχολεία της παιδαγωγίας της βαναυσότητας. Οι άντρες πηγαίνουν σε παρέες και δεν αναζητούν τόσο την πρόσβαση στο γυναικείο σώμα, αλλά κάτι άλλο: τον εορτασμό της αρρενωπότητας, τη δημιουργία μια συμφωνίας συνενοχής ανάμεσα σε άντρες. Ο άντρας συνήθως δεν πηγαίνει μόνος στο μπουρδέλο. Πηγαίνει με παρέα. Επομένως, έχουμε να κάνουμε με ένα έμφυλο κοινωνικό πρόβλημα. Αλλά δεν πιστεύω ότι μπορεί να το λύσει η ποινικοποίηση. Γιατί, η εμπορία ανθρώπων είναι ήδη παράνομη και αυτό δεν έχει οδηγήσει στην κατάργησή της. Η απαγόρευση δεν εξαλείφει το πρόβλημα, μάλλον προσκαλεί σε ακόμα μεγαλύτερη παρανομία.

Ποιο μέλλον βλέπεις για τον φεμινισμό τα επόμενα χρόνια;

Για πολύν καιρό πίστευα ότι ο φεμινισμός δεν κατάφερνε να φτάσει στον προορισμό του. Οι γυναικοκτονίες δεν σταματούσαν, η βία αυξανόταν ολοένα και περισσότερο. Αλλά σήμερα πιστεύω ότι οι γυναίκες αγγίζουμε τον πυρήνα της αναπαραγωγής της εξουσίας: το πατριαρχικό μοτίβο. Για πρώτη φορά βλέπω πιθανή την πρόσβαση σε μια νέα πολιτική κουλτούρα και σε μια νέα κοινωνική εποχή. Αλλά δεν έρχεται από το Κράτος. Έρχεται από τις πρακτικές των ίδιων των γυναικών, που είναι φύλακες των δεσμών που ριζώνουν, του κοινωνικού ιστού των δεσμών. Και η προσπάθειά μου τώρα είναι να αποδείξω ότι αυτές οι πρακτικές αυτού του ιστού των δεσμών, είναι πολιτικές. Σ’ αυτόν τον δεσμό κρύβεται μια διαφορετική πολιτική. Οι πορείες των γυναικών δεν είναι όπως αυτές των συνδικάτων, των πολιτικών κομμάτων ή των αρσενικών κινημάτων. Έχουν άλλα χαρακτηριστικά: είναι γιορταστικές, είναι διασκεδαστικές, είναι αγαπησιάρικες. Εκεί γεννιούνται άμεσες φιλίες, υπάρχει φυσική εγγύτητα. Και όλο αυτό δημιουργεί δεσμούς, που είναι το στήριγμα της ζωής. Υπάρχει αυτήν τη στιγμή μια στροφή, που μας κάνει να κατανοούμε ότι τα στηρίγματα της ζωής βρίσκονται εκεί και ότι πρέπει να καλλιεργήσουμε ταυτόχρονα το πολιτικό τους περιερχόμενο. Επιπλέον, αυτό που μας λέει ότι φτάνουμε στον προορισμό μας, είναι η αντίδραση όσων μας μισούν.  Η βίαιη αντίδραση των συνήθων υπόπτων είναι το μέτρο του ότι προχωράμε μπροστά.

(1) Η υπόθεση της Λα Μανάδα, λέξη που σημαίνει «η αγέλη», αναφέρεται στα γεγονότα γύρω από τον ομαδικό βιασμό μιας δεκαοκτάχρονης το 2016, κατά τη διάρκεια των εορτασμών του Σαν Φερμίν στην Παμπλόνα της Ισπανία. Ιδιαίτερο αποτροπιασμό προκάλεσε το ότι κάποιοι από τους πέντε βιαστές δημοσιοποίησαν στα κοινωνικά δίκτυα βίντεο και φωτογραφίες από τον βιασμό.

Πηγή: El Salto Diario.

Σχολιάστε