Σουέλι Καρνέιρο: «μαυρίζοντας» τον φεμινισμό

Ακολουθεί απόσπασμα από το ομώνυμο κείμενο της Βραζιλιάνας φιλοσόφου, φεμινίστριας και αγωνίστριας για τα δικαιώματα των μαύρων πληθυσμών της Βραζιλίας, Σουέλι Καρνέιρο.

……………………..

Στη Βραζιλία και στη Λατινική Αμερική ο αποικιακός βιασμός που διαπράχθηκε από τους λευκούς κυρίους ενάντια στις μαύρες και τις ιθαγενείς γυναίκες και οι επιμειξίες που ακολούθησαν, είναι η απαρχή όλων των κατασκευών της εθνικής μας ταυτότητας, οι οποίες δομούν τον εμπεδωμένο μύθο της φυλετικής λατινοαμερικανικής δημοκρατίας […]

Οι μαύρες γυναίκες είχαν μια διαφοροποιημένη ιστορική εμπειρία, την οποία ο κλασικός λόγος για την γυναικεία καταπίεση δεν έχει συμπεριλάβει. Όπως επίσης δεν έχει συνειδητοποιήσει την ποιοτική διαφορά που έχει επιφέρει στην ταυτότητα των μαύρων γυναικών η καταπίεση που υπέστησαν και υφίστανται . Όταν μιλάμε για τον μύθο της εύθραυστης γυναικείας φύσης, η οποία ιστορικά δικαιολόγησε την πατερναλιστική προστασία των αντρών προς τις γυναίκες, για ποιες γυναίκες μιλάμε; Εμείς, οι μαύρες γυναίκες, αποτελούμε μέρος ενός ποσοστού γυναικών, μάλλον πλειοψηφικού, που ποτέ δεν αναγνώρισαν τον εαυτό τους σ’ αυτόν τον μύθο, επειδή ποτέ δεν αντιμετωπιστήκαμε ως εύθραυστες. Είμαστε μέρος ενός ποσοστού γυναικών που δούλευαν για αιώνες σαν σκλάβες, οργώνοντας τη γη, η στους δρόμους ως πωλήτριες ή ως εκδιδόμενες. Οι μαύρες γυναίκες δεν καταλάβαιναν τίποτα όταν οι λευκές φεμινίστριες έλεγαν ότι οι γυναίκες έπρεπε να κερδίσουν τους δρόμους και να βγουν να δουλέψουν! Είμαστε μέρος ενός ποσοστού με ταυτότητα αντικειμένου. Χθες, στην υπηρεσία των εύθραυστων κυριών και των ανόητων ευγενών κυρίων. Σήμερα, οικιακές βοηθοί των απελευθερωμένων γυναικών.

Όταν λέμε ότι πρέπει να σπάσουμε τον μύθο της βασίλισσας του σπιτιού, της μούσας που λάτρευαν οι ποιητές, σε ποιες γυναίκες αναφερόμαστε; Οι μαύρες γυναίκες είναι μέρος ενός ποσοστού γυναικών που δεν είναι βασίλισσες σε κανέναν τομέα, που έχουν απεικονιστεί ως αντί-μούσες στην βραζιλιάνικη κοινωνία, επειδή το ιδανικό της θηλυκής αισθητικής είναι το μοντέλο της λευκής γυναίκας. Είμαστε μέρος ενός ποσοστού, για το οποίο οι αγγελίες εργασίας προορίζουν την ακόλουθη φράση: «Ζητούνται εμφανίσιμες γυναίκες – οι μαύρες να απέχουν» […]

Εάν ο φεμινισμός οφείλει να απελευθερώσει τις γυναίκες, οφείλει να αντιμετωπίσει ουσιαστικά όλες τις μορφές καταπίεσης. Γενικά, η ενότητα του αγώνα των γυναικών στις κοινωνίες μας δεν εξαρτάται μόνο από την ικανότητά μας να ξεπεράσουμε τις ανισότητες που δημιουργήθηκαν από την ιστορική αντρική κυριαρχία, αλλά επίσης απαιτεί την υπέρβαση συμπληρωματικών ιδεολογιών, όπως είναι η περίπτωση του ρατσισμού. Ο ρατσισμός εδραιώνει την κοινωνική κατωτερότητα των μαύρων στοιχείων του πληθυσμού γενικά και των μαύρων γυναικών ιδιαίτερα. Λειτουργεί, επιπλέον, ως διαιρετικός παράγοντας στον αγώνα των θηλυκοτήτων για προνόμια, τα οποία έχουν θεσπιστεί μόνο για τις λευκές γυναίκες.

Από μια τέτοια προοπτική, η εναντίωση των μαύρων γυναικών στην έμφυλη και τη φυλετική καταπίεση, σχεδιάζει νέα περιγράμματα για τη φεμινιστική και την αντιρατσιστική πολιτική δράση, εμπλουτίζοντας τόσο τη συζήτηση για τον ρατσισμό, όσο και για την έμφυλη βία. Αυτή η νέα φεμινιστική και αντιρατσιστική εστίαση ενσωματώνει τόσο την παράδοση αγώνα των μαύρων κινημάτων, όσο κι εκείνη του γυναικείου κινήματος και επικυρώνει αυτήν τη νέα πολιτική ταυτότητα που απορρέει από την ειδική συνθήκη του να είσαι γυναίκα και μαύρη. Το τωρινό κίνημα των μαύρων γυναικών, φέρνοντας στην πολιτική σκηνή τις αντιθέσεις που απορρέουν από τις μεταβλητές φυλή, τάξη και φύλο, προωθεί μια σύνθεση των σημαιών αγώνα που ιστορικά έχουν υψώσει τα μαύρα και τα γυναικεία κινήματα της χώρας, «μαυρίζοντας» από  τη μια πλευρά τις φεμινιστικές διεκδικήσεις, για να τις κάνει πιο αντιπροσωπευτικές του συνόλου των Βραζιλιάνων γυναικών και, από την άλλη, προωθώντας τον «εκφεμινισμό» των προτάσεων και των διεκδικήσεων του μαύρου κινήματος.

Σχολιάστε

Εισάγετε τα παρακάτω στοιχεία ή επιλέξτε ένα εικονίδιο για να συνδεθείτε:

Λογότυπο WordPress.com

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό WordPress.com. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Φωτογραφία Facebook

Σχολιάζετε χρησιμοποιώντας τον λογαριασμό Facebook. Αποσύνδεση /  Αλλαγή )

Σύνδεση με %s